Bölgede kömür madenciliği ve kömürlü termik santral etkilerinin ciddi boyutlarda yaşandığını belirten TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, “Yaptığımız çalışmada Çanakkale’de yapımı planlanan santrallerin hava kalitesi, sağlık ve toprak üzerinde ciddi etkilerinin olduğunu ve bu etkilerin çok uzak mesafelere uzandığını gördük. 16 termik santralin üretim yapması öngörülen Çanakkale’de hali hazırda üretimde olan üç ve inşa halinde iki kömürlü termik santral bulunuyor. Maalesef her geçen gün yeni bir santral daha ekleniyor.
Plan aşamasındaki santrallerden biri olan Yenice’deki Çırpılar Termik Santrali için ÇED süreci kapsamında 11 Ocak Çarşamba günü Ankara’da İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısı yapılması planlanıyor” dedi. Tarım alanlarına etkisi birçok insanın hayatını etkileyebilir Çanakkale, tarım alanları ve tarımsal üretim açısından Türkiye’nin önemli şehirleri arasında yer alıyor.
Şehrin, Çiftçi Kayıt Sistemi verilerine göre kayıtlı çiftçi sayısı 22.809’dur. Çiftçilerin kayıtlı tarım arazisi ise yaklaşık 220 bin futbol sahası (yaklaşık 165 bin hektar) büyüklüğündedir. Bölgede yoğun tarımsal üretime dayalı endüstri de gelişim göstermiş durumdadır.
Agonya Ovası’nın Amerika ve Avrupa’ya ihraç ürünü olan Yenice kapya biberi, hayvan besi yemi olan mısır bölgede önemli bir gelir ve geçim kaynağıdır. Çanakkale’de toplam 1.556 işletme tarıma dayalı üretim gerçekleştiriyor ve bu işletmeler 12 binden fazla kişiye istihdam sağlıyor.
Tarımsal üretim ve tarıma dayalı geçim kaynakları bakımından Çanakkale’nin 2015 yılı ticaret hacminin % 88’ini gıda ürünleri oluşturdu. Bu bakımdan kömürlü termik santrallerin tarım alanlarına vereceği zararın binlerce insanın hayatını doğrudan etkileyeceği görülüyor.
En çok Bandırma-Çanakkale arası ve Ezine etkilenecek TEMA Vakfı, termik santrallerin bölgedeki olası etkilerini açıklamak için uzun erimli kirletici taşınımı ve etkilerini saptama modeli olan CALPUFF hava kirliliği modelleme sistemini kullandı.
Model kullanılarak yapılan çalışmanın sonuçlarına göre Çanakkale’de işletmede olan ve işletmeye geçecek kömürlü santraller ciddi boyutlarda hava kirliliğine neden olacak.
Hava kirliliğine neden olan ve gözle görülemeyen parçacık maddeler rüzgarın etkisi ile çok geniş bir alana yayılabiliyor.
Özellikle Bandırma-Çanakkale arasındaki bölge ve Ezine’deki kirlilik düzeylerini etkileyecek. Bu bölgelerde, santrallerden kaynaklanan emisyonlar hava kirliliğini %50-150 arasında artırabilecek. İnsan sağlığını tehdit ediyor Türkiye’de linyit yakıtlı termik santrallerden salınan kükürt dioksit, PM (Partikül madde), ağır metal ve radyoaktivitenin insan sağlığına etkileri yapılan bilimsel araştırmalarla tespit edildi.
Çanakkale bölgesindeki mevcut santrallerin yanı sıra Çırpılar termik santrali de felç, akciğer kanseri, kalp ve solunum yolu hastalıklarında artış ile çocuk ölümleri dahil erken ölümlere neden olabilir.
11 Ocak’taki İDK toplantısında, yetkililerin halk sağlığı başta olmak üzere termik santrallerin yarattığı olumsuz etkileri dikkate alarak, Çırpılar termik santrali yapımı kararını gözden geçirmesi gerekiyor.